نتایج چندبرابرظرفیّت رشته‌های دارای شرایط خاص(یا همان نچردشخ!) رسید. آنطور که سنجش می‌گوید، من به دو دانشگاه معرّفی شد‌ه‌ام: دانشگاه صداوسیما و دانشگاه فرهنگیان(مستحضر می‌باشید که معّرفی‌شدن به‌معنای قبولی نهایی نیست). فی‌الحال، اگر مراحل ثبت‌نام و مصاحبه را برای دانشگاه صداوسیما یا فرهنگیان تا آخر انجام بدهم و از قضا قبول هم بشوم، رشته‌های دیگر را از دست می‌دهم؟ نمی‌شود مثلاً مُخیّرم بکنند بینِ معلّمی فرهنگیان و کامپیوتر شریف؟ ها؟ :/
نشسته‌ای پای دیگ حلیم. چوب بزرگی را که شبیه پارو است، با دستانت گرفته‌ای و محتویات دیگ را هم‌می‌زنی. هُرم آتش به صورتت می‌خورد. کسی در اطرافت نیست که پارو را بدهی به او. چاره‌ای نداری، جز تسلیم‌شدن. دهانت به‌سانِ کاسه‌ی سفالیِ هزاران‌ساله‌ای است؛ ترک‌ترک، خشک‌خشک. چشم‌هایت را بُخار داغِ دیگ می‌سوزاند و نزدیک است آنها را در کاسه‌ی کوچکشان بجوشاند.
فرض کن که پاهایت به زمین چسبیده‌اند و دست‌هایت پارو را رها نمی‌کنند؛ انگار از تو فرمان نمی‌برند. نمی‌توانی گریخت. فرض کن که شیر آب خانه‌تان هم خراب است. همسایه‌ها هم بی‌آب شده‌اند. هیچ آبی در این اطراف نیست. حتّی تصوّرش گلویت را می‌سوزاند، نه؟ تنها و تنها باید هم‌بزنی و هم‌بزنی. لحظه‌ای، فقط لحظه‌ای کافی‌ست که از کارت دست بکشی تا گندم‌ها در آبِ جوشان فرو بغلتند و به آغوش داغِ دیگِ رِهین بچسبند و زغال. پاره‌پاره زغال سیاه، بدمزه و زشت. آن‌وقت در جای‌جای دیگ پراکنده می‌شوند و دیگر باید از خیر نذری گذشت.
تمام زحماتت بر باد می‌رود. می‌دانم. مسیر دهان تا معده‌ات، تا روده‌هایت، مثل قناتی بی‌آب و نمور شده است، در دل زمینِ کویر، همه‌اش خشک، ترک‌ترک. کاش ذرّه‌ای آب بود. فقط ذرّه‌ای. کم‌اش هم زیاد است. اسم‌اش هم خوش‌آهنگ است و خیال‌اش هم دلپذیر... آب!
اینستاگرام، شبکه‌ی اجتماعی بی‌نظیری است. مدّتی است که من نمازهایم را سروقت به جا می‌آورم، صبح‌ها زود از خواب برمی‌خیزم، هرروز پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری می‌کنم، بیشتر از گذشته کتاب می‌خوانم، شب‌ها با شورواشتیاق خاطره و داستان می‌نویسم، اعصاب سالم‌تری دارم و در یک کلام، صبورتر و سردماغ‌تر و قانع‌تر و بانشاط‌تر هستم و اینها همه‌اش از برکتِ اینستاگرام است؛ زیرا سه روز پیش غیرفعّال‌اش کردم. شما هم اگر می‌خواهید که از الطافِ بی‌پایانِ اینستاگرام بی‌نصیب نمانید، به سازنده‌‌اش، جنابِ زاکربرگ، سلامی از دور بفرستید و آن را هرچه زودتر غیرفعّال یا حذف کنید.
آیا درونگراها معلّم‌های موفّقی خواهند بود؟
سؤال: روسیاه و گناه‌آلود هستم و شرم دارم که برای سالار شهیدان(ع) اشک بریزم. چه کنم؟
پاسخ: پیشنهادِ حضرتِ حافظ در اینجور مواقع، این است که خطاب به ارباب بگوییم:
ما را بر آستان تو بس حقّ خدمت است
ای خواجه بازبین به‌ترحّم غلام را...
در این ایّام، اگر حرف‌های تازه می‌خواهید:
«کَست‌باکس» را از فروشگاه گوگل یا کافه‌بازار بگیرید؛
عبارت «نیوفلدر» را در آن بجویید؛
اوّلین قسمت آن را بشنوید.
- توی ورزشگاهِ ماراکانا، هفتاد و چهار هزار و هفتصد و سی و هشت نفر اسمِ شما را داد می‌زنند. شما بیرونِ استادیومید. داشتید راهِ خودتان را می‌رفتید. اصلاً کاری نداشتید که جایی هم هست که استادیومی هفتاد و چهار هزار و هفتصد و سی و هشت نفری است و از جمعیّت پُر است... نمی‌روید تو؟
مهلت انتخاب رشته برای کنکور کوتاه است؛ از چهاردهم تا هجدهم. دیروز به سرم زد که در این فرصت اندک، کمی تحقیق بکنم تا رشته‌ها را بیشتر بشناسم. بنابراین، کاغذی آوردم و این سؤال‌ها را نوشتم:
شما هم سؤالی اضافه کنید.
کتابی خوانده‌ام، کتاب ها! پر از عشق، پر از ایمان، پر از حیات، سوزان، خروشان، تلخ. کتاب نیست، عاشقانه‌ای‌ست پُرآب‌چشم. به دلم حرارتی افکنده که خاموش‌شدنی نیست. سینه‌ام حالاحالاها، تب‌دار خواهد بود و بی‌قرار و گرم. به تب‌داری هوای آبادان، به بی‌قراری شطّ کارون و به گرمی لهجه‌ی مردمانش.
آه از آن سخن‌ها! آن نجواها! آن خنده‌ها و گریه‌های به‌هم‌آمیخته. آه! از آن آدم‌های ساده‌دل و بی‌رنگ که شبیه هیچکس نبودند و مثل همه بودند. از آن لهجه‌ی محبّت‌آمیزِ خوزستانی که قند و شکر میپاشید! احساس میپاشید، زندگی میپاشید، جوانمردی و رفاقت و تمام چیزهای خوبِ عالم میپاشید.
از کدامشان برایت بگویم؟ از کوروش با کفش‌های سبز زیتونی و خنده‌های زنگ‌دار و بلند و شاد؟ از سیّد عادل با لبخند مسحورکننده‌اش؟ از سیّدِ داش‌مشتی و کلُفت‌مرام؟ از عاطفه یا سیّده شیرین؟ یا از خسرو؟ آه! خسرو... خسروِ خوبان. چه‌ها کشید از درد بی‌کسی... اصلاً مگر گفتنی‌ست؟ نه! باید بخوانید. نه! باید بچشید، درد بکشید، بمیرید و زنده شوید.
آن‌وقت تا مدت‌ها گرم خواهید بود، گرم؛ لبریز، بی‌تاب، ناآرام، سیراب و تشنه‌کام، آتشین و خاموش. تا هفته‌ها دیگر هیچ کتابی نخواهید خواند! هیچ کتابی. تا این شعله فروکش کند و این اندوه از دل برود. که ای کاش نرود. که خیلی خواستنی‌ست! غم‌اش آدم را رشد می‌دهد، صفا می‌دهد، دین و مذهب می‌دهد، دلیل و بهانه می‌دهد.
خوشا با عشق زیستن، با عشق خونِ جگر خوردن و با عشق مُردن. خوشا عشق! جاودان باد، طنینِ خوش‌رنگ و مهربانت، ای عشق!
چند بار به پدر زنگ زدم امّا جواب نداد. معلوم نبود که خطش اشغال است یا در دسترس نیست. در حالیکه تلفن، خطوط آنتن را تمام‌وکمال نشان می‌داد. پس مشکل از چه بود؟ علاوه بر پدر، مادرم و خواهرم نیز گوشی‌شان را بر‌نمی‌داشتند. باید مطّلع می‌شدم که الان کجا هستند؛ آیا رسیده‌اند به خانه یا هنوز از بازار برنگشته‌اند؟
یک ربع از غروب گذشته بود امّا برق، هنوز وصل نشده بود. خیابان‌ها و محله‌ها برای اوّلین‌بار به خاموشیِ وهم‌انگیزی فرو رفته بودند. تنها چراغ ماشین‌ها و گوشی‌ها بود و بس. تصمیم گرفتم که یکبار همین مسیری را که آمده بودم دوباره طی کنم و بعد، به خانه برگردم. شاید در این مدّت، پدر و اینها به خانه برگشته باشند. فرمان دوچرخه‌ام را چرخاندم و در خلافِ جهت رکاب زدم.
از خیابان فرعی به خیابان اصلی پیچیدم. آسمان هنوز سرمه‌ای رنگ بود امّا شهر مثل شهر ارواح بود؛ شلوغ و بی‌فروغ. از ماشین‌هایی که می‌آمدند و می‌رفتند، فقط دو چراغ متحرّک دیده می‌شد و امتداد نورشان بر روی جاده. همگی انگار از چیزی می‌گریختند. آن‌ها‌یی هم که کنار جادّه توقّف کرده بودند، درمانده و نیازمند به‌نظر می‌رسیدند. هیچ‌چیز خوشایند نبود.
به سمت میدان اصلی شهر می‌رفتم که میدانی بود نیم‌دایره‌ای. میدان امام. از دور ازدحامی به‌چشمم خورد. یک‌جور راه‌بندان. خوب که نگاه کردم، دیدم جایی دارد می‌سوزد و دودِ آن تنوره می‌کشد. در زمینه‌ی دود، آژیر پلیس به دو رنگ آبی و زرد دیده می‌شد و مدام این دو رنگ با هم جابه‌جا می‌شد. ماشین پلیس به‌سختی پیش‌روی می‌کرد. هراس به دلم افتاده بود. قرار است چه اتفاقی بیفتد؟ تندتر رکاب زدم. حالا تاریکی، شهر را رسماً بلعیده بود. هیچ‌گاه دیوارها، ساختمان‌ها، مغازه‌ها، کوچه‌ها و درخت‌ها را این‌چنین تاریک و مرموز ندیده بودم.
ماشین‌ها بوق می‌زدند تا جلویی‌ها حرکت کنند. امّا جلویی‌ها هم بوق می‌زدند. همگی، هماهنگ و منظّم، مثل گروه سرود. حتّی اگر راهشان باز می‌شد، عمداً یواش می‌کردند و بوق می‌زدند؛ آنقدر یواش که انگار زمین چسب‌ناک بود. خدایا! اینها از کجا آمده‌اند؟ چه می‌خواهند؟ پس این برق لعنتی چرا وصل نمی‌شود؟ خودت رحم کن!
جوانی از روی جدول پرید و درحالیکه به مغازه‌ای وارد می‌شد، به نفر مقابلش شوخی‌شوخی گفت: «خب چه کار کنیم مرد حسّابی! مگر راه اعتراضی هم داریم غیر از این؟»
«همه حق دارند به مولا. این چندمین بار است که برقشان می‌رود؟»
مرد سن‌ّوسال‌داری که از پیاده‌رو می‌گذشت، پوزخندی زد و گفت: «آنها خیال می‌کنند که این عروسی است! این وضعی که اینها راه انداخته‌اند، کجایش به اعتراض شبیه است؟»
ساعت هشت‌ونیم بود. بوق‌زدن‌ها شدّت گرفته بود. بعضی‌ها لودگی‌شان گُل کرده بود و سوت می‌زدند، دادوهوار الکی راه می‌انداختند یا شعارهای مزخرف و بی‌معنی می‌دادند. ناگهان دود از سمت راست آمد توی چشمم. سرتاپایم دودی شد. امّا برخلاف تصوّرات قبلی، خبری از آتش نبود. دودِ مغازه‌ی کبابی بود!
جلوی میدان امام بند آمده بود. نرده‌های آهنی وسطِ خیابان، دو طرف آن را از هم جدا می‌کرد. راهی که به سمت غرب می‌رفت، یعنی به خانه‌ی ما، خلوتِ خلوت بود.
جوانی داد زد: «آنجا را! یک اسکانیا!»
و به خیابان پایینی اشاره کرد. راست می‌گفت. حالا این غول بیابانی از کجا رد شود! انگار از زیرِ زمین درآمده بود. بوق بزرگی زد و سلّانه‌سلّانه به درون ازدحام خزید و کمی جلوتر ایستاد. انگار افتاد به غلط‌کردن! بیچاره، خرس گنده، نه راه پیش داشت، نه راه پس! مثل سنگِ بزرگی که داخل رودی بیفتد و آب زیادی پشت سرش جمع شود، راه همه را بند آورد. موتوری‌ها و بعضی از ماشین‌ها از باریکه‌ای که بین اسکانیا و نرده‌های آهنی وجود داشت، به‌زحمت رد می‌شدند. بقیّه فقط بوق می‌زدند و شاید به راننده اسکانیا فحش می‌دادند!
خواستم از این صحنه‌ها فیلم بگیرم امّا بدجور واهمه داشتم. نکند گوشی‌ام را کسی بقاپد یا باهام دست‌به‌یقه شود؟ احتمالش زیاد بود. امّا آخر چرا باید کسی چنین کاری بکند؟ از خدایشان هم باشد. مگر اینها نمی‌خواهند که صدایشان شنیده شود؟ خب من هم با فیلم‌گرفتن از آنها، آنها را به خواسته‌شان می‌رسانم. وقتی‌که چند نفر دوربینشان را روشن کردند، من هم جرئت راست کردم و آدم‌آهنی‌طور گوشی‌ام را درآوردم و گرفتم بالای جمعیت. البته قبلش به دیوار‌ی پناه برده بودم و تازه، زیاد هم فیلم نگرفتم. فقط ده بیست ثانیه.
میدان را دور زدم و رفتم آن پشت. کنارِ قوسِ میدانِ نیم‌دایره‌ای. آن بالا چشم‌انداز بهتری داشت. راستی، این همه ماشین را کی خبر کرده بود؟ چطور؟ پس چرا تمام نمی‌شوند؟ نکند همان‌ها که از صحنه خارج می‌شوند، دوباره به ابتدای صف برمی‌گردند؟!
ناگهان جوانی پیدا شد. آستین‌کوتاه سیاهی پوشیده بود و هیکل ورزیده‌ای داشت. دوری زد و وسط پیاده‌رو ایستاد. دست‌هایش را مشت کرد و شعار داد: «مرگ بر...» و چندبار دیگر تکرار کرد. دنباله‌ی شعارش را نفهمیدم. هرچه گوش تیز کردم، نفهمیدم که مرگ می‌فرستد به کی؟ به‌فارسی شعار می‌دهد یا به‌زبان محلّی؟ از آن فاصله مشخّص نبود. چیزی نمانده بود که یک تظاهرات تمام‌عیار ایجاد شود امّا نشد. کسی آن جوان را همراهی نکرد. همه فقط بوق می‌زدند.
ناگهان یاد پدر و اینها افتادم. همین چند دقیقه پیش، سوار بر ماشین پیچیدند داخل خیابان پایینی. من سر نبش خیابان، سواربردوچرخه ایستاده بودم و برایشان دست هم تکان دادم امّا ندیدند. اکنون احتمالاً دلشان هزار جا رفته است. باید برمی‌گشتم؛ گرچه، دلم می‌خواست بمانم و ببینم که تهش چه می‌شود. امّا چه فایده؟ اصلاً به من چه! ماندنم چه سودی دارد؟ زور بازو هم که ندارم، قدرتی خدا.
برق هنوز وصل نشده بود و انگار زندگی از شهر گریخته بود. به یقین رسیده بودم که اراده‌ای محکم وجود دارد تا در این دمِ آخریِ دولت، پدر مردم را درآورد. آخر چرا همه‌چیز اینقدر پیچیده شد؟
نه‌تنها برق نبود که تلفن هم خط نمی‌داد. در حالیکه تلفن، خطوط آنتن را تمام‌وکمال نشان می‌داد. مشکل از چه بود؟ از دور هنوز دود بلند می‌شد امّا می‌دانستم که دود آتش نیست. کسی آتشی به‌پا نکرده بود.
